Saturday, July 11, 2015

RELATORIO AKTIVIDADES CAPACITY BUILDING BA EKIPA WORKING GROUP TIMOR-LESTE FAZE III



INSTITUTO DO PETRÓLEO E GEOLOGIA-INSTITUTO PÚBLICO
(I.P.G-I.P.)
WORKING GROUP
LiDAR SURVEY & SPATIAL MAPPING OF TIMOR-LESTE TERRITORY

RELATORIO AKTIVIDADES
CAPACITY BUILDING BA EKIPA WORKING GROUP TIMOR-LESTE
FAZE III.
Prepara husi;
Osorio Xavier da Costa
TT - COORDINATOR

 INTRODUSAUN
Relatorio aktividades ne’e atu klarifika procesu exekusaun aktividades CAPACITY BUILDING nebe mak konsege exekuta durante seman 1 (ida) nia laran iha Bali – Denpasar Hotel SANTIKA.
Treinamento ba ekipa Working Group Inter Ministerial komesa husi data 29 de Junho - 03 de Julho de 2015. Durante treinamento halao, iha mos reprejentante Chairman Working Group S.E. Helder Lopes Ministro Finacas ba projeto LiDAR akompanha ekipa Working Group ba treinamento Capacity Building faze III. 
IDÉIA GERAL KONABA WORKING GROUP
Objetivu 
Working Group ninian papel importante iha implementasaun projeto LiDAR mak atu kolabora ho
ekipa Technical Team no KONSULTAN hodi halo supervizaun ba lalaok projeto LiDAR. Transfere
Teknolojia iha parte koncepto no utilizasaun dadus teknolojia LiDAR ba ekipa Working Group nia
objetuvu mak atu hasae kapacidade konaba utilizasaun dadus iha area Ministerio relevantes hodi bele
foti decisaun no ikus mai atu fo suporta ba procesu Dezemvolvimentu Nacional liu-liu iha Plano
Spacial Nacional.
Rekursu Humanu
Ekipa Working Group linha Ministerial nebe mak kompostu husi Ministerio no Institusaun Governo
mak hanesan;
Naran
Ministerio
1
Helder Lopes
 MOF
2
Carlos Lopes Ximenes
MCIA
3
Pedro Laranjeira
MNEC
4
Roger Tertuliano Fatima Belo
MOP-DNHPU
5
Jorge Rui de Carvalho Martins
IPG.IP
6
Raimundo Mau
MAP-Floresta
7
Sabino da Costa
JUSTICA
8
Romualdo Duarte Guterres
ADN
9
Nelson Gomes Freitas Dos Santos Gusmao
CNA
10
Maria Imaculada Jeronimo Viana
MPS
11
Adao Fernandes Teixeira
Sekretariadu Estadu Terras Propriedades
12
Joao Baptista Elu
Defesa
13
Julio da Assuncao
Gabinete Primeiru Ministru
14
Herminio Moniz Ribeiro
ESTATAL-MAE
15
Flaviana Pinto Fernandes
Aviacao Civil
16
Samuel Marcal
ADN
17
Osorio Xavier da Costa
IPG.IP

RESUMO ATIVIDADES NO MATERIA CAPACITY BUILDING
Resume Rezultadu Aktividades 
Materia
Materia treinamento ba ekipa Working Group foka liu ba utilizasaun Dadus Spasial, Konceptu
konaba Plano spasial Nacional no SDI – Spatial Data Infrastructure hodi foti desizaun.
Horario Treinamento
Programa treinamento ba Capacity Building III, komesa iha data 29 de Junho to’o 04 de Julho 2015.
Informasaun detalho mak hanesan tuir mai ne’e :
Lista Horario no Loron Treinamentu Iha Bali
Data
Sesasun
Materia
1
29-06-2015

Culture Trip to Art Center - Denpasar and Uluwatu (Kecak Dance Performance)
2
30-06-2015
I
Role of Geospatial Technology in Managing Timor-Leste Territory (Prof. Ketut Wikantika - ITB)
II
The Role of BIG in Geospatial Data Management                              (Dr. Ade Komarudin - BIG)
III
NSDI Development for Timor Leste                                               (Dr. Dudung M. Hakim - Expert)         
3
01-07-2015
I
LiDAR Mapping Activities over Timor Leste Territory                                  (Sofan Prihadi - PT Karvak)
II
Basic Concept of LiDAR and Photogrammetry and Its Applicatiosn - Part I (Budhy Soekmantono - ITB)
III
Basic Concept of LiDAR and Photogrammetry and Its Applications - Part II (Budhy Soekmantono - ITB)
4
02-07-2015
I
Application of Geospatial Data for Forestry, Agriculture, and Plantation (Prof. Ketut Wikantika - ITB)
II
Application of Geospatial Data for Land Cadastre & Urban Planning (Dr. Irawan Soemarto - ITB)
III
Application of Geospatial Data for Natural Disaster Management (Dr. Cecep Subarya - Expert)

DISKUSAUN KONABA PLANO UTILIZASAUN DADUS NO ASPEITO LEGAL
Materia Diskusaun
Iha data 2 de Julho de 2015 ekipa Working Group  halao enkontro iha Hotel SANTIKA hodi kolia
konaba:
  1. Temporary LiDAR Data Storage
  2. National Coordinating Committee for Geospatial Information
  3. Legal Frame Work
  4. Timor-Leste, SDI - Spatial Data Infrastructure
 Solusaun Internal Working Group
Durante diskusaun ekipa Working Group detekta obstaklu no sai perkupasaun konaba oinsa jere dadus LiDAR no Orthophoto ho digno.  Perkupasaun hirak ne’e mak ekipa working Group klasifika iha parte 3 mak hanesan:
1.      Identifika Problemas konaba jere Dadus LiDAR
2.      Dadus LiDAR (Final product) sei rai iha nebe
3.      Longo prazu atu jere dadus LiDAR
Solusaun nebe mak fo sai husi vice Ministru MOF, S.E. Helder Lopes hanesan Chairman ba Working Group fo sugestaun katak:
·         Mantein Nafatin Working Group no Technical Team nebe mak estabelese ona
·         Ekipa Working Group tau ideas hamutuk hodi hasai rezulusaun ba Konselho Ministro atu hare assuntu importantes balun nebe mak ekipa Working Group identifika konaba utilizasaun dadus LiDAR no aspeito legal
·         Informasaun hirak ne’e ita sei aprejenta iha Workshop 2, tuir target sei  konvida Membros Governo
·         Presija tebes kolaborasaun entre Working Group atu prepara draft konaba koncepto SDI - Spatial Data Infrastructure , atu nune’e bele fo hanoin ona ba Governo oinsa utiliza no organiza Dadus Espacial iha Futuru hodi suporta plano Dezemvolvimento Nacional RDTL

DOKUMENTASAUN

REKOMENDASAUN
Durante treinamento ba iha assunto Capacity Building faze III konaba Teknolojia LiDAR ba nivel Manajer iha Hotel SANTIKA Bali Denpasar – Indonesia, buat foun balun nebe mak importante mai Linha Ministerio tomak no sai hanesan referencia;
  1. Linha koordenasaun inter Ministerial presija tebes atu mantein nafatin hodi bele desimina informasaun no liu-liu oinsa atu kria grupo diskusaun assuntu utilizasaun dadus LiDAR no Orthophoto husi projetu LiDAR ba Dezemvolvimentu Nacional 
  2. Presija tebes atu halo assaun imidiata hodi garantia siguranca ba dadus no defini legal frame ida atu bele utliza dadus
  3. Presija tebes atu estabelese Institusaun ida hodi hare ba Standarizasaun mapa, maneja dadus espacial, no garantia siguranca ba dadus
  4. Tamba Governo Timor-Leste seidauk iha regulamentu no aspeito legal konaba utilizassaun dadus esppacial, ho ida ne’e ekipa Working Group rekomenda atu dadus projetu LiDAR bele rai hela lai iha office IPG ba temporario. Kuando MPIA iha ona Infrastrutura no Rekursu humanu dadus LiDAR hotu sei intrega ba MPIA liu husi MOF.
  5. SDI – Spatial Data Infrastructure, mak meus ida atu Governo bele traca plano spacial no kolia konaba plano espacial nacional nebe integradu.